Wynalazki i patenty

Wzorem użytkowym jest nowe i użyteczne rozwiązanie o charakterze technicznym, dotyczące kształtu, budowy lub zestawienia przedmiotu o trwałej postaci. Wzór uważa się za rozwiązanie użyteczne, jeżeli pozwala ono na osiągnięcie celu mającego praktyczne znaczenie przy wytwarzaniu lub korzystaniu z wyrobów (art. 94 ustawy z dnia 30 czerwca 2000).

Pojęcie wzoru użytkowego jest zbliżone do wynalazku, ale obejmuje tylko przedmioty i nie musi spełniać kryterium poziomu wynalazczego (nieoczywistości, doniosłości wynalazku – czyli nie musi zaskoczyć nowatorstwem eksperta w danej dziedzinie).

Patent to zabezpieczenie wyłączności wymyślonego i wypracowanego rozwiązania technicznego. Samo bycie twórcą pomysłu, nawet wdrożenie często z trudem wypracowanego rozwiązania technicznego, nie chroni bowiem przed szerokim i niekontrolowanym jego powielaniem przez konkurentów.

 

Patent służy do budowania dominującej pozycji na rynku, legalnego ograniczenia konkurencji, do zwrotu nakładów za prowadzone badania czy testy, daje możliwość wprowadzania innowacyjnych rozwiązań i ich komercjalizacji.

 

Potwierdzeniem istnienia patentu jest opublikowany dokument patentowy, składający się z opisu patentowego obejmującego opis wynalazku, zastrzeżenia patentowe i rysunki (jeśli są).

 

Udzielone patenty podlegają wpisowi do rejestru patentowego, a informacja o jego udzieleniu publikowana jest w Wiadomościach Urzędu Patentowego.

 

Patent jest zbywalny i podlega dziedziczeniu, przy czym umowa o przeniesienie patentu wymaga, pod rygorem nieważności, zachowania formy pisemnej.

Przeniesienie patentu staje się skuteczne wobec osób trzecich z chwilą wpisu tego przeniesienia do rejestru patentowego.

(informacja ze strony www.uprp.pl)

Przez uzyskanie prawa ochronnego nabywa się prawo wyłącznego korzystania ze wzoru użytkowego w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej. 

Uprawniony może zakazać osobom niemającym jego zgody wytwarzania, używania, oferowania do sprzedaży, sprzedawania lub importowania wzoru użytkowego dla celów zawodowych lub zarobkowych.

 

Udzielenie prawa ochronnego na wzór użytkowy stwierdza się przez wydanie świadectwa ochronnego obejmującego opis ochronny (opis wzoru użytkowego, zastrzeżenia ochronne, rysunki).

 

Udzielone prawa ochronne na wzory użytkowe podlegają wpisowi do rejestru wzorów użytkowych, a informację o udzieleniu prawa publikuje się w Wiadomościach Urzędu Patentowego.

 

Prawo ochronne jest zbywalne i podlega dziedziczeniu, przy czym umowa o przeniesienie prawa ochronnego wymaga, pod rygorem nieważności, zachowania formy pisemnej. Przeniesienie prawa ochronnego staje się skuteczne wobec osób trzecich z chwilą wpisu tego przeniesienia do rejestru wzorów użytkowych.

• odkryć, teorii naukowych i metod matematycznych;
• wytworów o charakterze jedynie estetycznym;
• planów, zasad i metod dotyczących działalności umysłowej lub gospodarczej oraz gier;
• wytworów, których niemożliwość wykorzystania może być wykazana w świetle powszechnie przyjętych i uznanych zasad nauki;
• wytworów lub sposobów, których możliwość wykorzystania nie może zostać wykazana lub wykorzystanie ich nie przyniesie rezultatu spodziewanego przez zgłaszającego
• programów komputerowych
• przedstawienia informacji

Nie udziela się patentów na wynalazki, których wykorzystanie byłoby sprzeczne z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami.

 

Nie udziela się patentów na odmiany roślin lub rasy zwierząt oraz czysto biologiczne sposoby hodowli roślin lub zwierząt.

 

Nie udziela się patentów na sposoby leczenia ludzi i zwierząt metodami chirurgicznymi lub terapeutycznymi oraz sposoby diagnostyki stosowane na ludziach lub zwierzętach.

Powstanie każdego wynalazku zaczyna się od pomysłu jego twórcy. Jednakże urząd patentowy nie może opatentować pomysłu. Aby powstał wynalazek należy owy pomysł uściślić, opisując w jaki sposób technicznie może on zostać zrealizowany, za pomocą jakich środków i co ważne w jakim celu. Ochronie może podlegać konkretne rozwiązanie  / rozwiązania.  Tutaj należy pamiętać o warunku nowości i poziomu wynalazczego, który musi spełniać wynalazek. Wymogiem urzędu patentowego jest też przedstawienie graficzne, czyli rysunek poglądowy, schemat lub rzut.

 

(informacja ze strony www.uprp.pl)

Urząd Patentowy udziela patentu na wynalazki, które posiadają zdolność patentową. Zdolność te posiadają wynalazki, które charakteryzują się zespołem cech określonych w przepisach prawa, których istnienie konieczne jest, by wynalazek podlegał opatentowaniu.

Inaczej ujmując, patentu udziela się na wynalazki spełniające ustawowe warunki do uzyskania patentu (posiadające zdolność patentową).

 

Dla oceny zdolności patentowej rozpatrywanego przedmiotu zgłoszenia niezbędne jest aby:

– zgłoszenie ujawniało wynalazek w sposób dostatecznie jasny i wyczerpujący;

– zastrzeżenia patentowe były  w całości poparte opisem wynalazku i określały w sposób zwięzły i jednoznaczny, przez podanie cech technicznych rozwiązania, zastrzegany wynalazek oraz zakres żądanej ochrony.

 

Badanie zdolności patentowej przez Urząd Patentowy wymaga ustalenia w pierwszej kolejności, czy zgłoszone rozwiązanie może być uznane za wynalazek.

  

Należy mieć przede wszystkim na względzie, że wynalazek jest rozwiązaniem o charakterze technicznym.

Czas trwania patentu wynosi dwadzieścia lat od daty dokonania zgłoszenia wynalazku w Urzędzie Patentowym.

Czas trwania prawa ochronnego wynosi dziesięć lat od daty dokonania zgłoszenia wzoru użytkowego w Urzędzie Patentowym.

(informacja ze strony www.uprp.pl)

Hierarchicznym systemem do jednolitego – w skali międzynarodowej – klasyfikowania wynalazków i wzorów użytkowych jest Międzynarodowa Klasyfikacja Patentowa (MKP)

Zasadniczym celem stosowania MKP jest klasyfikowanie przez urzędy patentowe zgłaszanych wynalazków i wzorów użytkowych, przez co klasyfikacja ta stanowi niezbędny oraz najbardziej skuteczny środek wyszukiwania dokumentacji patentowej przez urzędy własności intelektualnej i innych użytkowników informacji, przy badaniu nowości, ocenie poziomu wynalazczego zgłoszonych rozwiązań, a także monitorowaniu postępu technicznego oraz aktywności rynkowej podmiotów konkurujących.

 

MKP jest ponadto narzędziem do systematyzowania dokumentacji patentowej, co ułatwia dostęp do gromadzonej w tej dokumentacji – informacji technicznej.

Przede wszystkim ustawa – Prawo Własności Przemysłowej w artykule 1. ust. 2. precyzuje, że  „Ochroną objęty może być wyłącznie sposób wyrażenia; nie są objęte ochroną odkrycia, idee, procedury, metody i zasady działania oraz koncepcje matematyczne”.

 

Wynalazek może dotyczyć wszystkich dziedzin techniki, zarówno produktu jak i  procesu, pod warunkiem że jest nowy, posiada poziom wynalazczy i nadaje się do przemysłowego stosowania.

Procedura krajowa jest to postępowanie realizowane bezpośrednio przed urzędem patentowym kraju, w którym chce się uzyskać ochronę. W Polsce jest to Urząd Patentowy RP.

 

Uzyskanie patentu europejskiego to procedura odbywająca przed Europejskim Urzędem Patentowym, zgodnie z zasadami określonymi w Konwencji z dnia 5 października 1973 r. o patencie europejskim (zwanej Konwencją monachijską). Decyzja Europejskiego Urzędu Patentowego wywołuje w wyznaczonych przez zgłaszającego państwach – sygnatariuszach takie skutki, jak gdyby były tam udzielone patenty krajowe, na drodze odrębnych postępowań, przed właściwymi urzędami tego państwa.

 

Podobna jest procedura zgłoszenia międzynarodowego określanego jako zgłoszenie w procedurze PCT (Patent Cooperation Treaty). PCT to konwencja międzynarodowa podpisana 19 czerwca 1970 w Waszyngtonie przez 18 państw założycielskich. Obecnie do układu należy 148 państw. Zgłoszenia składane są w urzędach przyjmujących, którymi są krajowe urzędy patentowe lub organizacje międzynarodowe. Zgłaszający, ubiegając się o patent w kilku państwach, dokonuje jednego zgłoszenia, które przed przekazaniem go krajowym urzędom patentowym poddawane jest tzw. procedurze międzynarodowej.

Po pierwsze należy się upewnić, że produkt chroniony twoim patentem jest nielegalnie podrobiony. Jeśli tak, na początku warto domniemanego sprawcę naruszenia poinformować o istnieniu patentu, wzywając go do zaprzestania nielegalnej działalności lub proponując zawarcie licencji na legalne użycie patentu, kancelaria Poraj sprawdza możliwości skutecznego dochodzenia praw, przygotowuje takie wezwania do naruszycieli umowy licencyjne. Możliwe jest również podjęcie działań prawnych. Nasza kancelaria prowadzi postępowania sporne, związane z naruszeniem ochrony patentu.

Prawo Własności Przemysłowej precyzuje że “W razie dokonania wynalazku, wzoru użytkowego albo wzoru przemysłowego w wyniku wykonywania przez twórcę obowiązków ze stosunku pracy albo z realizacji innej umowy, prawo o którym mowa w ust. 1 (prawo do uzyskania patentu na wynalazek albo prawa ochronnego na wzór użytkowy, jak również prawa z rejestracji wzoru przemysłowego), przysługuje pracodawcy lub zamawiającemu, chyba że strony ustaliły inaczej.”

Jednakże prawa z rejestracji wzoru przemysłowego automatycznie przysługują pracodawcy tylko w sytuacji, gdy powstały w ramach wykonywania obowiązków wynikających ze stosunku pracy.

Jeśli pracownik dokona wynalazku, który pozostaje bez związku z jego pracą, wtedy z dużym prawdopodobieństwem, może zarejestrować patent na własne konto. Każda taka sytuacja powinna być jednak rozpatrywana indywidualnie.

Tutaj sprawdzć czy dobre masz uregulowane te kwestie ze swoimi pracownikami/pracodawcami/współpracownikami.

Proces przyznawania zgłoszenia patentowego może w niektórych przypadkach być bardzo skomplikowaną procedurą techniczno-prawną, która wymaga szczególnych umiejętności zarówno w kwestiach technicznych, jak i prawnych. Wszyscy nasi rzecznicy patentowi mają wieloletnie doświadczenie i dzięki ich pracy naszym klientom udzielono kilkuset patentów w procedurze krajowej, europejskiej i międzynarodowej.

Osoby niemające miejsca zamieszkania lub siedziby w Polsce, w postępowaniach przed Urzędem Patentowym Rzeczypospolitej Polskiej w sprawach dotyczących składania i rozpatrywania wniosków oraz utrzymywania ochrony (w tym opłat) wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów przemysłowych, znaków handlowych, oznaczeń geograficznych i topografii układów scalonych mogą działać tylko wtedy, gdy są reprezentowane przez rzecznika patentowego z siedzibą w Polsce.

 

For non-residents (not applicable for convention regulations concerning international applications):

Any persons not having their domicile or seat in Poland, in proceedings before the Patent Office of the Republic of Poland in matters relating to the filing and processing of applications and maintenance of the protection (including fee payments) of inventions, utility models, industrial designs, trademarks, geographical indications and topographies of integrated circuits may only act when represented by a patent attorney with his seat in Poland.